Hangi Hareketler Cinsel Tacize Girer?

Cinsel taciz, günlük hayatta sıkça karşılaştığımız ancak tam olarak hangi davranışların bu suç kapsamına girdiği konusunda belirsizliklerin yaşandığı önemli bir hukuki konudur. Türk Ceza Kanunu'nun 105. maddesinde düzenlenen bu suç, vücut dokunulmazlığını ihlal etmeyen ancak cinsel amaçlı rahatsız edici davranışları kapsamaktadır.

Cinsel Tacizin Temel Unsurları

Cinsel taciz suçunun oluşması için failin cinsel amaç gütmesi ve mağdurun vücuduna dokunulmaması gerekmektedir. Eğer bedensel temas söz konusuysa, bu durumda cinsel saldırı veya cinsel istismar suçu gündeme gelir.

Peki hangi davranışların cinsel amaçlı olduğu nasıl belirlenir? Yargıtay Ceza Genel Kurulu bu konuda önemli kriterler belirlemiştir:

"Bir eylemin cinsel taciz oluşturup oluşturmayacağı:

i-) Tarafların konumlarına,

ii-) Sosyal hayatın gerekleri,

iii-) Tarafların aralarındaki ilişkiye göre belirlenmelidir."

Bu durum, aynı davranışın farklı koşullarda farklı şekilde değerlendirilebileceği anlamına gelir.

Cinsel Taciz Sayılan Davranışlar

Sözel Taciz Türleri

Cinsel içerikli konuşmalar yapmak cinsel tacizin en yaygın türlerinden biridir. Bu kapsamda:

• Cinsel ilişki teklif etmek
• Kadın cinselliği ile ilgili imalı sözler söylemek
• Aşağılayıcı cinsel içerikli fıkralar anlatmak
• Kişiyi utandıracak, küçük düşürecek cinsel içerikli sözler söylemek
• Dekoltesi veya fiziksel görünümü ile ilgili imalarda bulunmak

Dikkat edilmesi gereken nokta: Sözlerin açıkça cinsel nitelik taşıması gerekmektedir. Yargıtay'ın bir kararında, bir kişinin çocuklara "benim inşaatım var, hadi inşaata gidelim" demesinin cinsel taciz oluşturmadığına karar verilmiştir çünkü sözlerde cinsel içerikli herhangi bir ifade bulunmamıştı.

Teknoloji Aracılığıyla Taciz

Modern hayatın bir parçası haline gelen elektronik haberleşme araçları da cinsel taciz için kullanılabilir:

• Cinsel içerikli mesajlar atmak
• Cinsel içerikli e-postalar göndermek
• Sosyal medya üzerinden rahatsız edici mesajlar göndermek
• Telefonla cinsel içerikli konuşmalar yapmak

Bu tür davranışlar için ceza artırımı öngörülmüştür. Çünkü teknoloji, tacizciyi daha cesur kılarken mağduru da daha savunmasız bırakabilir.

Teşhir Davranışları

Cinsel organını göstermek de cinsel taciz kapsamındadır. Bu durumda fail:

• Cinsel organını kasıtlı olarak mağdura gösterir
• Bu davranışı cinsel amaçla yapar
• Mağdurun rızası olmaksızın bu eylemi gerçekleştirir

Ancak burada önemli bir ayrım var: Eğer müstehcen resim veya video gösteriliyorsa, bu müstehcenlik suçunu oluşturur, cinsel taciz değil.

Cinsel Taciz Sayılmayan Davranışlar

Her rahatsız edici davranış cinsel taciz değildir. Ahlaki kurallara uygun gelişen şu davranışlar cinsel taciz oluşturmaz:

• Nazik bir şekilde yapılan evlenme teklifi
• Saygılı tanışma isteği
• Uygun ifadelerle beğeni bildirimi

Peki bu durumda sınır nerede? Yargıtay'a göre:

"Kaba ve rahatsız edici bir üslupla evlenme, tanışma ya da beğenme sözleri veya teklifin reddedilmesine rağmen ısrar etme, evlenme ya da arkadaşlık teklifinde kanuni veya ahlaki engeller bulunması hallerinde cinsel taciz suçu oluşacaktır."

Dikkat edilmesi gereken nokta: İfadenin tarzı ve ısrar edip etmemek belirleyici faktörlerdir.

Özel Durumlar ve Artırım Nedenleri

İş Yerinde Cinsel Taciz

Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılması durumunda ceza artırılır. Bu durumda fail ve mağdurun amir-memur ilişkisinde olması bile gerekmez. Sadece aynı işyerinde çalışmaları yeterlidir.

Eğitim Ortamında Taciz

Öğretmenlik, eğiticilik gibi görevlerin kötüye kullanılması da ceza artırım nedenidir. Öğretmen-öğrenci ilişkisindeki güç dengesizliği göz önünde bulundurulmuştur.

Aile İçi İlişkilerin Kötüye Kullanılması

Aile içi ilişkiler de suça konu edilebilir. Vesayet, koruma, bakım yükümlülüğü bulunan kişilerin bu durumu kötüye kullanması ağırlaştırıcı nedendir.

Çocuklara Karşı İşlenen Taciz

18 yaşından küçük mağdurlara karşı işlenen cinsel taciz için daha ağır cezalar öngörülmüştür. Bu durumda ceza 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

Mağdurun Tepkisi ve Sonuçlar

Cinsel taciz şikayete bağlı bir suçtur. Yani mağdurun şikayetçi olması gerekir. Ancak bazı özel durumlarda (nitelikli haller söz konusuysa) bu kural değişebilir.

Önemli bir sonuç kriteri: Eğer mağdur taciz nedeniyle işini bırakmak, okuldan ayrılmak veya ailesinden uzaklaşmak zorunda kalmışsa, ceza en az bir yıl hapis olur.

Delil Konusu

Cinsel taciz suçunun ispatı bazen zor olabilir. Gizlice ses kaydı almak konusunda Yargıtay'ın yaklaşımı dikkat çekicidir:

"Kişinin kendisine karşı işlenmekte olan bir suçla ilgili olarak bir daha kanıt elde etme olanağının bulunmadığı ve yetkili makamlara başvurma imkanının olmadığı ani gelişen durumlar dışında, karşı tarafın konuşmalarını gizlice kaydetmesi hukuka uygun kabul edilemez."

Bu nedenle mağdurların yasal yollarla delil toplamaya dikkat etmeleri önemlidir.

Sonuç

Hangi hareketlerin cinsel tacize girdiğini özetlemek gerekirse:

• Cinsel amaçlı sözel rahatsız etme (cinsel içerikli konuşmalar, teklifler, imalı sözler)
• Elektronik araçlarla cinsel içerikli mesaj gönderme (SMS, e-posta, sosyal medya)
• Cinsel organını gösterme (teşhir davranışları)
• Telefon ile cinsel içerikli konuşma yapma
• İsrarla takip ederek cinsel içerikli söz söyleme
• Kaba ve rahatsız edici üslupla evlenme veya arkadaşlık teklifi
• Reddin ardından ısrar etme davranışları

Cinsel taciz, mağdurun cinsel özgürlüğünü ve kişilik haklarını koruyan önemli bir suç tipidir. Toplumsal yaşamda karşılaşılan bu tür davranışlara karşı yasal yolların mevcut olduğu bilinmeli ve gerektiğinde bu yollara başvurulmalıdır.

Akdemir Hukuk Bürosu

Daha detaylı bilgi almak ve hukuki danışmanlık için İstanbul Kartal/Soğanlık'ta bulunan Akdemir Hukuk Bürosu'nu ziyaret edebilir veya 0 505 589 86 36 numaralı telefondan iletişime geçebilirsiniz. Ceza hukuku alanında uzman büromuz, sizlere hukuki destek sağlamaya hazırdır.

Avukat Muhammet Akdemir Kimdir?