Cinsel Saldırı Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma

Cinsel saldırı suçu, kişinin cinsel dokunulmazlığına karşı işlenen en ciddi suçlardan biri olup, toplumsal barışı derinden sarsan eylemler arasında yer almaktadır. Türk Ceza Kanunu'nun 102. maddesinde düzenlenen bu suç tipi, hem maddi hem de manevi boyutlarıyla mağdurlar üzerinde kalıcı etkiler bırakabilen niteliktedir.

Modern ceza adaleti sisteminin temel hedeflerinden biri, bu tür suçların etkin bir şekilde soruşturulması ve kovuşturulması yoluyla hem suçluların cezalandırılması hem de toplumun korunmasıdır. Bu süreçte mağdur haklarının korunması ve adil yargılanma ilkelerinin gözetilmesi büyük önem taşımaktadır.

Genel Hükümler ve Yasal Çerçeve

Türk Ceza Kanunu'nun 102. maddesi, cinsel saldırı suçunu "vücuda organ veya sair cisim sokulması" şeklinde tanımlamakta ve bu eylemin farklı şekillerini düzenlemektedir. 6545 sayılı kanunla yapılan değişiklikler, özellikle ceza miktarları ve suçun nitelikli halleri açısından önemli yenilikler getirmiştir.

Suçun basit hali, eskiden 2 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası öngörürken, yapılan değişiklikle bu süre 5 yıldan 10 yıla çıkarılmıştır. Bu artışın temel gerekçesi, suçun toplumsal etkisinin ve mağdur üzerindeki tahribatının daha iyi anlaşılması olmuştur.

Suçun Basit ve Nitelikli Halleri

Kanun koyucu, cinsel saldırı suçunu farklı ağırlık derecelerine göre sınıflandırmıştır. Maddenin ikinci fıkrasında yer alan nitelikli haller, suçun daha ağır cezalarla cezalandırılmasını öngörmektedir. Bu düzenleme, suçun işleniş biçimi, failin sıfatı ve mağdurun durumu gibi faktörleri dikkate almaktadır.

Soruşturma Aşaması

Soruşturmanın Başlatılması

Cinsel saldırı suçlarında soruşturmanın başlatılması, suçun hangi şekilde işlendiği ve kim tarafından işlendiğine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Basit cinsel saldırı ve vücuda organ veya sair cisim sokulması eylemlerinin eşe karşı işlenmesi durumunda şikayete bağlı olarak soruşturma yapılmaktadır.

Diğer tüm hallerde ise soruşturma re'sen başlatılmaktadır. Bu ayrımın temel nedeni, aile birliğinin korunması ve eşler arasındaki özel ilişkilerin mahremiyetine saygı gösterilmesi düşüncesidir. Ancak bu yaklaşımın mağdur hakları açısından tartışmalı yönleri bulunmaktadır.

Şikayet Süresi ve Hukuki Sonuçları

TCK madde 73'te düzenlenen altı aylık şikayet süresi, cinsel saldırı suçlarında kritik bir önem taşımaktadır. Bu sürenin geçmesi halinde, mahkemece düşme kararı verilmesi gerekmektedir. Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre, şikayet süresinin aşılması durumunda yargılamaya devam edilemez ve kamu davası düşer.

Şikayet hakkının kullanılabilmesi için fail ve mağdur arasında resmi evlilik bağının bulunması şarttır. Dini nikah veya birlikte yaşama gibi durumlar bu kapsamda değerlendirilmemektedir.

Telekomünikasyon Denetimi ve Özel Soruşturma Usulleri

Cinsel saldırı suçları, CMK madde 135'te düzenlenen telekomünikasyon denetimi kapsamında yer alan katalog suçlardandır. Ancak bu uygulama sadece nitelikli hallerde mümkün olup, basit cinsel saldırı için bu tedbire başvurulamaz.

Ağır ceza mahkemesinin oybirliği kararı ile verilebilen bu tedbir, somut delillere dayanan kuvvetli şüphe ve başka suretle delil elde edilmesinin imkansız olması şartlarına bağlıdır.

Mağdur Hakları ve Koruma Tedbirleri

Soruşturma ve Kovuşturma Evresindeki Haklar

Cinsel saldırı mağdurları, CMK madde 234 gereğince geniş kapsamlı haklara sahiptir. Bu haklar arasında delillerin toplanmasını isteme, vekil aracılığıyla dosyayı inceleme ve müdafi talebinde bulunma gibi temel yetkiler yer almaktadır.

Soruşturma evresinde mağdurun en önemli haklarından biri, kovuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz etme hakkıdır. Bu sayede mağdur, adalete erişim hakkını etkin bir şekilde kullanabilmektedir.

Zorunlu Müdafilik ve Özel Durumlar

18 yaşını doldurmamış, sağır veya dilsiz ya da meramını ifade edemeyecek derecede malul olan mağdurlar için zorunlu müdafi ataması yapılması gerekmektedir. Bu durum, savunmasız kişilerin haklarının korunması açısından büyük önem taşımaktadır.

Akıl hastası mağdurlar için ise vasi tayini ve husumet izni alınması zorunludur. Yargıtay kararlarına göre, bu işlemler yapılmadan yargılamaya devam edilmesi hukuka aykırıdır.

Mağdur Muayenesi ve Delillendirme

Adli Tıp Muayenesinin Kritik Önemi

Cinsel saldırı suçlarında fiziksel delillerin tespiti, suçun ispatı açısından kritik önem taşımaktadır. Ancak mağdurların büyük kısmında fiziksel bulgulara rastlanmaması, bu suçların ispatını zorlaştıran temel faktörlerden biridir.

Çocuk mağdurlarda özellikle dikkatli olmak gerekir çünkü normal anatomik değişkenlik ile istismar bulguları arasında ayrım yapmak deneyimli uzmanların bile zorlandığı bir konudur. Bu nedenle multidisipliner yaklaşım ve deneyimli hekimlerin değerlendirmesi şarttır.

Muayene Teknikleri ve Değerlendirme Kriterleri

Dişi genital organların kurbağa bacağı pozisyonunda muayenesi ve labial seperasyon tekniği uygulanması, standart muayene protokollerinin parçasıdır. Himen muayenesi yapılırken, normal anatomik varyasyonların dikkate alınması ve spesifik olmayan bulguların yanlış yorumlanmaması gerekir.

Anal istismar şüphesi bulunan vakalarda buttock seperasyonu sırasında görülen anal dilatasyon, istismara işaret edebilen bulgular arasındadır. Ancak 15 mm'den büyük çaplı dilatasyon daha anlamlı kabul edilmektedir.

Yaş Tespiti ve Hukuki Sonuçları

Yaş Belirlemenin Suç Vasfına Etkisi

Mağdurun yaşı, uygulanacak kanun hükümlerini belirleyen temel faktördür. 15 yaş sınırı, çocukların cinsel istismarı suçu ile cinsel saldırı suçu arasındaki ayrımda kritik rol oynamaktadır.

Nüfus kaydına geç tescil edilen kişilerde yaş tespiti sorunu sıkça karşılaşılan bir durumdur. Bu vakalarda doğum tutanağının getirtilmesi ve bilimsel yaş tespiti yöntemlerine başvurulması gerekmektedir.

Bilimsel Yaş Tespiti Yöntemleri

Yaş tespiti için kemik grafileri çektirilmesi ve radyoloji uzmanının da bulunduğu sağlık kurulundan rapor alınması standart uygulamadır. Adli Tıp Kurumu'ndan görüş sorulması da mümkün olan yöntemler arasındadır.

Yargıtay'ın yerleşik içtihadına göre, yaşın kesin olarak belirlenememesi durumunda şüpheden sanık yararlanır ilkesi uygulanarak mağdurun 15 yaşını bitirdiği kabul edilmelidir.

Çocuklar Açısından Özel Düzenlemeler

Soruşturma Aşamasında Çocuk Hakları

5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu gereğince, suça sürüklenen çocuklar hakkındaki soruşturmalar çocuk bürosunda görevli Cumhuriyet Savcısı tarafından yürütülmelidir. Bu savcıların çocuk hukuku alanında uzmanlaşmış olması ve çocuk psikolojisi konusunda eğitim almış bulunması gerekmektedir.

Çocuğun ifadesinin alınması sırasında yakınlarından birinin veya sosyal çalışma görevlisinin bulunması mümkündür. Bu uygulama, çocuğun psikolojik güvenliği açısından önem taşımaktadır.

Gözaltı ve Tutuklama Sınırlamaları

12 yaşını doldurmamış çocuklar hakkında ceza sorumluluğu bulunmadığından iddianame düzenlenemez ve yakalama, gözaltına alma veya tutuklama tedbirlerine başvurulamaz.

12-18 yaş grubundaki çocuklar için adli kontrol tedbirine öncelik verilmesi ve tutuklama kararının son çare olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Çocuk Koruma Kanunu'nda öngörülen özel adli kontrol tedbirleri bu amaçla düzenlenmiştir.

Kovuşturma Aşaması

Mahkeme Süreci ve Özel Usuller

Cinsel saldırı suçlarında kovuşturma, suçun niteliğine göre farklı mahkemelerde görülmektedir. Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevli olduğu bu suçlarda duruşmaların kamuya açık olması esastır.

Ancak 18 yaşını tamamlamayan sanıklar hakkında duruşmaların kapalı yapılması zorunludur. Genel ahlak veya kamu güvenliği açısından gerekli görülen hallerde de kapalı duruşma kararı verilebilir.

Çocuk Mahkemeleri ve Uzmanlaşma

Çocuk mahkemeleri, suça sürüklenen çocuklar hakkında özel uzmanlık gerektiren yapılar olarak kurulmuştur. Bu mahkemelerde görevli hakimlerin çocuk hukuku konusunda uzman olması ve çocukların gelişim özelliklerini anlayabilmesi beklenmektedir.

Tutuklama ve Adli Kontrol Tedbirleri

Katalog Suçlar Kapsamında Değerlendirme

Cinsel saldırı suçu, CMK madde 100'de sayılan katalog suçlar arasında yer almaktadır. Ancak basit cinsel saldırı bu kapsamda bulunmadığından, kuvvetli şüphe şartları oluşsa bile tutuklama kararı verilemez.

Nitelikli cinsel saldırı halleri için kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde tutuklama mümkün olmakla birlikte, CMK madde 100'ün 1. ve 2. fıkralarındaki genel şartların da bulunması gerekmektedir.

Çocuklar İçin Özel Sınırlamalar

15 yaşını doldurmayan çocuklar hakkında 5 yılı aşmayan hapis cezası gerektiren fiillerden dolayı tutuklama yasağı bulunmaktadır. Bu durumda adli kontrol tedbirleri ile yetinilmesi gerekmektedir.

Özel Ceza Hukuku Müesseseleri

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

CMK madde 231 gereğince, iki yıl veya daha az hapis cezası ile adli para cezası verilen hallerde hükmün açıklanmasının geri bırakılması mümkün bulunmaktadır. 6545 sayılı kanun değişiklikleri sonrasında bu müessesenin sadece sarkıntılık suçu için uygulanabileceği sonucuna varılmaktadır.

Sanığın daha önce kasıtlı suçtan mahkum olmaması ve tekrar suç işlemeyeceği yönünde kanaatin oluşması gibi şartların yanında, mağdurun zararının giderilmesi de aranmaktadır.

Uzlaşma Hükümlerinin Uygulanamaması

CMK madde 253/3 gereğince cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda uzlaşma yoluna gidilemez. Bu düzenleme, kamu düzeninin korunması ve mağdurların baskı altında kalmasının önlenmesi amacıyla getirilmiştir.

Ceza Erteleme İmkanları

TCK madde 51 kapsamında ceza erteleme, cinsel saldırı suçları açısından sınırlı bir uygulama alanına sahiptir. 6545 sayılı kanun değişiklikleri sonrasında sadece sarkıntılık teşkil eden eylemler için bu müesseseden yararlanılabilmektedir.

Hüküm Aşaması ve Gerekçeli Karar

Hüküm Türleri ve Yasal Dayanak

CMK madde 223 gereğince mahkemeler beraat, mahkumiyet, ceza verilmesine yer olmadığı gibi farklı hüküm türlerine karar verebilmektedir. Yüklenen suçun işlendiğinin sabit olması halinde mahkumiyet kararı verilmesi zorunludur.

Hükmün gerekçeli olması, Anayasa'nın 141. maddesi ve CMK'nın 230. maddesi gereğince zorunlu bir şarttır. Ceza Genel Kurulu'nun yerleşik içtihatlarına göre yetersiz gerekçe, hükmün bozulmasını gerektiren bir husus olarak değerlendirilmektedir.

Çocuklar İçin Özel Ceza Sistemi

Suça sürüklenen çocuklar için TCK madde 50/3 gereğince kısa süreli hapis cezalarının seçenek yaptırımlara çevrilmesi zorunludur. Tekerrür hükümlerinin uygulanmaması ve hak mahrumiyeti kararı verilememesi gibi özel düzenlemeler bulunmaktadır.

Zamanaşımı sürelerinin kısaltılması da çocuklar lehine getirilen düzenlemeler arasındadır. 12-15 yaş grubu için zamanaşımı sürelerinin yarısı, 15-18 yaş grubu için üçte ikisinin geçmesi yeterli olmaktadır.

6545 Sayılı Kanun Değişikliklerinin Etkileri

2014 yılında yapılan kanun değişiklikleri, cinsel saldırı suçunun ceza miktarlarında önemli artışlara neden olmuştur. Sarkıntılık suçu olarak adlandırılan yeni düzenleme ise kanunilik ilkesi açısından tartışmalı hale gelmiştir.

Tanımı yapılmayan ve sınırları belirsiz olan sarkıntılık kavramı, hukuki güvenlik açısından sorunlar yaratmaktadır. İçtihadi gelişimle bu kavramın sınırlarının netleşmesi beklenmektedir.

Hukuk Danışmanlığı

Akdemir Hukuk olarak Kartal/Soğanlık bölgesinde faaliyet göstermekteyiz. Ceza hukuku alanında uzmanlaşmış büromuz, cinsel suçlar başta olmak üzere ceza davalarında profesyonel hukuki destek sunmaktadır.

Mağdur hakları ve savunma stratejileri konularında detaylı analiz yaparak müvekkillerimize etkili çözümler üretmekteyiz. Soruşturma ve kovuşturma süreçlerinin her aşamasında yanınızdayız.

İletişim için Akdemir Hukuk Bürosu'nu ziyaret edebilir veya 0 505 589 86 36 numaralı telefondan iletişime geçebilirsiniz.

Avukat Muhammet Akdemir Kimdir?