Araç Değer Kaybında Sigorta Şirketine Ne Zaman Başvurulur?

Trafik kazası sonrası araç değer kaybı talebinde bulunacak kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri, "Dava açmadan önce sigorta şirketine başvuru zorunlu mudur?" sorusudur. Bu konuda 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. maddesi önemli bir düzenleme getirmiştir.

Bu maddeye göre, zarar gören kişinin zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında dava açmadan önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuru yapması gerekmektedir. Sigorta kuruluşu, başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde yazılı olarak cevap vermek zorundadır. Eğer bu süre içinde cevap verilmez veya verilen cevap yeterli görülmezse, zarar gören kişi dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.

Dava Açmadan Önce Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu Var mıdır?

Sigorta şirketleri, başvuru yapılmadan açılan davalarda, davanın usulden reddedilmesi gerektiğini savunmaktadır. Ancak, uygulamada dikkate alınması gereken önemli bir nokta vardır: Dava dilekçesinin sigorta şirketine tebliği de bir başvuru olarak kabul edilebilir. Yani, dava açıldığı anda davalı sigorta şirketi dava dilekçesini tebliğ aldığı tarihi başvuru tarihi olarak görebilir ve işlemlerini buna göre sürdürebilir.

Bu durum, 6100 sayılı HMK’nın 331. maddesi kapsamında davanın konusuz kalması halinde mahkemenin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir etmesini sağlar. 

Tahkime Başvurmadan Önce Sigorta Şirketine Başvuru Zorunluluğu

Eğer zarar gören kişi, Sigortacılık Tahkim Komisyonu’na başvurmak isterse, bu durumda başvuru zorunludur. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesi, sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvurunun yapılmasını, talebin reddedilmesini veya cevapsız kalmasını tahkime başvurabilmenin ön şartı olarak düzenlemiştir.

Yani, tahkim yoluna gidilecekse, mutlaka önce sigorta şirketine yazılı başvuru yapılmalı ve 15 iş günü içerisinde cevap beklenmelidir. Cevap verilmez veya talep reddedilirse, tahkime başvuru hakkı doğar.

Genel Mahkemelerde Dava Açarken Başvuru Şart mı?

Eğer kişi, araç değer kaybı için genel mahkemelerde dava açacaksa, sigorta şirketine başvuru dava şartı değildir. Ancak bu durum, yargılama giderleri ve faiz başlangıcı açısından önem taşır. Başvuru yapılmadan dava açılırsa, sigorta şirketi davanın usulden reddini talep edebilir; fakat uygulamada genellikle dava dilekçesinin tebliği başvuru sayıldığı için bu reddedilmez.

Sonuç

Araç değer kaybı talebinde bulunacak kişiler açısından iki temel yol vardır:

• Tahkim yoluna gidilecekse, mutlaka sigorta şirketine yazılı başvuru yapılmalıdır.

• Genel mahkemede dava açılacaksa, kanunen başvuru zorunluluğu yoktur; dava dilekçesinin tebliği de başvuru yerine geçebilir.

Örnek Yargıtay Kararı

Aşağıda vermiş olduğumuz örnek Yargıtay kararında davadan önce sigorta şirketine başvuru konusu incelenmiştir. Davacı, park halindeki aracına arkadan çarpan araç nedeniyle oluşan değer kaybı zararı için 5.000 TL tazminat talep etmiştir. Davalı sigorta şirketi, davacının değer kaybı talebi için şirketlerine davadan önce başvurmadığını ve bu nedenle temerrüde düşürülmediklerini savunarak davanın reddini istemiştir.

Yargıtay kararı, sigorta şirketinin bu savunmasını kabul etmemiştir. Mahkeme, uzman bilirkişi raporuna dayanarak davacının talebini kabul etmiş ve sigorta şirketinden dava tarihinden itibaren faizli olarak tazminat ödenmesine hükmetmiştir. Bu durum, değer kaybı tazminatı için davadan önce sigorta şirketine başvuru yapılmamış olmasının davanın reddini gerektirmediğini göstermektedir.

Karar, araç değer kaybı tazminatı davalarında davacının mutlaka davadan önce sigorta şirketine başvuru yapmak zorunda olmadığını ortaya koymaktadır. Sigorta şirketi, davadan önce başvuru yapılmadığı gerekçesiyle sorumluluktan kurtulamayacağı, ancak faiz başlangıç tarihi açısından bu durumun sonuç doğurabileceği (dava tarihi vs kaza tarihi) anlaşılmaktadır.

17. Hukuk Dairesi

2015/8351 E., 2015/14645 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı .... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-KARAR-

Davacı vekili, davacıya ait olup kaza tarihinde park halinde bulunan araca davalıların işleteni, sürücüsü ve zorunlu trafik sigortacısı olduğu aracın arkadan çarpmasıyla aracın hasarlandığını, hasar onarılmış ise de araçta değer kaybı oluştuğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL'nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş; yargılamanın devamı sırasında 15.01.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile talep olunan tazminat tutarını 4.000,00 TL artırarak 5.000,00 TL'nin davalılardan tahsilini talep etmiştir.

Davalı sigorta şirketi vekili, sigortalılarının kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlı olarak zarardan sorumlu olduklarını, davacının değer kaybı talebi için şirketlerine davadan önce başvurmadığını ve bu nedenle temerrüde düşürülmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur.

Diğer davalılar, duruşmada alınan beyanlarında davanın reddini talep etmiştir.

Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile 5.000,00 TL'nin davalı sigorta şirketinden dava tarihinden, diğer davalılardan kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı .... vekili tarafından temyiz olunmuştur.

Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranına ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı .............. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA 21/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Akdemir Hukuk Bürosu

Daha detaylı bilgi almak ve hukuki danışmanlık için İstanbul Kartal/Soğanlık'ta bulunan Akdemir Hukuk Bürosu'nu ziyaret edebilir veya 0 505 589 86 36 numaralı telefondan iletişime geçebilirsiniz. Araç Değer Kaybı davalarında alanında uzman büromuz, sizlere hukuki destek sağlamaya hazırdır.

Avukat Muhammet Akdemir Kimdir?