Perte Ayrılan Araç için Değer Kaybı Davası Açılabilir mi?

Trafik kazası sonucunda aracınız perte ayrıldı ve şimdi değer kaybı davası açıp açamayacağınızı merak ediyorsunuz. Bu konu, araç sahiplerinin en çok sorduğu sorulardan biri. Hukuki açıdan net bir cevap vermek gerekirse: Perte ayrılan araçlar için değer kaybı davası açılamaz.

Pert Nedir ve Ne Zaman Verilir?

Pert kavramı, sigortacılık mevzuatında resmi bir tanımı bulunmasa da uygulamada ağır ya da tam hasara uğramış araçlar için kullanılan bir terimdir. Kaza sonucunda hasara uğrayan aracın onarım masrafları, taşıtın riziko tarihindeki değerini aşar ya da taşıt onarım kabul etmezse taşıt tam hasara uğramış sayılır.

KASKO Sigortası Genel Şartları Ne Diyor?

Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartlarının 3.3.2.2. maddesine göre:

• Onarım masraflarının zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması
• Eksper raporu ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi

Bu durumda araç tam hasara uğramış sayılır. Sigorta şirketi tarafından tazminat ödemesi yapılırken "Hurdaya çıkarılmıştır" şerhi konulmuş tescil belgesi aranır.

Yargıtay'ın Yaklaşımı

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, araçta pert ihtimalinin olduğu durumlarda aracın hasarsız rayiç fiyatı ile kaza sebebiyle oluşan hasarların onarım bedelinin göz önünde bulundurularak, aracın tamirinin ekonomik olup olmadığının mahkemece uzman bilirkişi vasıtasıyla saptanması gerektiğini belirtmektedir.

Yargıtay'ın 2016 tarihli kararında şu hususları değerlendirmenin gerekli olduğu vurgulanmıştır:

• Aracın modeli, yaşı, kaza sonucu meydana gelen hasar durumu
• Kilometresi, kullanım tarzı
• Onarımın mı, pertinin mi ekonomik olduğu
• Aracın olay tarihindeki 2.el piyasa rayiç değeri

Perte Ayrılan Araçta Değer Kaybı Neden Talep Edilemez?

Aracın hurda duruma gelmesi halinde, değer kaybı talebi kabul edilmeyecektir. Bunun temel sebepleri:

1. KASKO sigortacısı şirket, aracın o günkü rayiç değerini tazminat olarak mağdura öder
2. Araç sahibinin aracını ikinci el piyasasında satışa çıkarması mümkün olmaz
3. Kaza nedeniyle rayicin altında bir bedelle satış yapma durumu söz konusu değildir
4. Dolayısıyla "araç değer kaybı" olarak tanımladığımız zarar doğmamış olur

Sonuç

Pert kararı verilen araçlar için değer kaybı davası açmak hukuki açıdan mümkün değildir. Çünkü pert olan araçlarda sigorta şirketi, aracın tam rayiç değerini ödeyerek zararı karşılar. Bu durumda araç sahibinin ek bir değer kaybı zararı doğmadığı kabul edilir.

Eğer aracınız için pert kararı verilmişse, sigorta şirketinden aracın riziko tarihindeki tam değerini talep etmeniz en doğru yaklaşım olacaktır. Değer kaybı davası açmak yerine, sigorta şirketinin ödeyeceği tazminatın aracınızın gerçek değerini karşılayıp karşılamadığını kontrol etmeniz önerilir.

Perte Ayrılan Araç için Değer Kaybı Örnek Yargıtay Kararı

Perte ayrılmış araç ile ilgili verdiğimiz bu örnek Yargıtay kararındada trafik kazası sonucu hasarlanan araçla ilgili değer kaybı ve araç mahrumiyet zararı talepleri değerlendirilmiştir. Davacı, park halindeki aracına çarpan davalı araç nedeniyle oluşan zararların tazminini talep etmiş, ilk derece mahkemesi bu talebi kısmen kabul etmiştir. Ancak Yargıtay, kararı iki temel gerekçeyle bozmuştur.

İlk olarak, pert araç konusunda önemli bir ilke belirlenmiştir. Hasar bedeli aracın değerine yakın olduğunda ve onarımın ekonomik olmadığı durumlarda araç pert kabul edilmelidir. Pert olan araç için değer kaybı talebi yapılamayacağı, çünkü aracın zaten toplam kayıp halinde olduğu vurgulanmıştır.

İkinci olarak, araç mahrumiyet zararı hesaplamasında da hata tespit edilmiştir. Pert araç için mahrumiyet zararı hesaplanırken, onarım süresi değil, emsal araç alım süresi esas alınmalıdır. Mahkeme, sadece 20 günlük onarım süresini dikkate almış, ancak davacının yeni araç alması için gereken süreyi göz ardı etmiştir. Bu nedenle konusunda uzman bilirkişiden yeni rapor alınması gerektiği belirtilmiştir.

17. Hukuk Dairesi

2015/5643 E., 2015/13009 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: İzmir 13. Asliye Hukuk Mahkemesi

TARİHİ: 04/11/2014

NUMARASI: 2012/989-2014/399

Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı V.. Y.. vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-KARAR-

Davacı vekili, davalıların işleten ve sürücüsü olduğu aracın davacıya ait park halindeki araca çarptığını, kaza nedeniyle hasarlanan davacı aracının pert olduğunu, araçta oluşan hasar bedelinin sigortacıdan tahsil edildiğini, ancak bu kaza nedeniyle davacının aracında 5.000,00 TL değer kaybı oluştuğunu, aracın onarım süresince aracını kullanamayan davacının 2.060,00 TL araç mahrumiyet zararının doğduğunu, kazadan sonra aracın çekilmesi ve nakliye masrafı olarak 536,00 TL'nin davacı tarafından ödenmek zorunda kalındığını belirterek toplam 7.596,00 TL tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.

Davalı V.. Y.. vekili, davacının aracında oluşan hasar bedelinin diğer davalının sigortacısı tarafından ödendiğini, değer kaybı talebinin yerinde olmadığını, davacının aracını 21.040,00 TL'ye sattığını ve değer kaybı adı altında doğan zararı için davacıya ödenmek üzere 3. kişiye davalının 2.000,00 TL ödediğini, davacının aracının onarımda kalacağı süre gözetilerek 47 gün kullanılmak üzere kiralanan aracın davacıya verildiğini ve kiralama bedeli olan 1.500,00 TL'yi davalının ödediğini, ayrıca davacı aracının çekilmesi masrafları ve kullandığı taksi ücretlerinin de elden davacıya ödendiğini; böylelikle davacının tüm zararlarının karşılanmış olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

Davalı A.. A.Ş. Vekili, kazada oluşan davacı zararının davalının sigortacısı tarafından ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, kararda yazılı gerekçelerle davanın kısmen kabulü ile 4.612,90 TL tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı V.. Y.. vekili tarafından temyiz olunmuştur.

Dava, trafik kazası nedeniyle meydana gelen araç değer kaybı, kazanç kaybı ve aracın kaza sonrası çekilmesi ve nakliye masrafından oluşan maddi tazminat istemine ilişkindir.

1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı V.. Y.. vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Davacı tarafça, dava konusu kaza nedeniyle hasarlanan araçta oluşan 5.000,00 TL değer kaybının davalılardan tahsili talep olunmuş; mahkeme tarafından da hükme esas alınan uzman bilirkişi raporu ile belirlenen 2.176,90 TL'lik araç değer kaybının davalılardan tahsiline hükmedilmiştir.

Oysa, davacı tarafın dava dilekçesinde, kaza sonucu davacı aracının pert olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca davacı aracında kaza nedeniyle 12.600,00 TL'lik hasar oluşması, davacı aracının kazasız 2. el piyasa değerinin 21.500,00 TL olduğunun makine mühendisi bilirkişisi tarafından düzenlenen 16.12.2013 tarihli kök rapor ve 17.03.2014 tarihli ek rapor ile saptanmış olması, davalı sigorta şirketi tarafından alınan ekspertiz raporunda davacı aracındaki hasar bedelinin 20.500,00 TL olarak tespit edilmiş olması hususları hep birlikte gözetildiğinde; dava konusu kaza nedeniyle davacı aracı onarımının ekonomik olmadığı ve aracın pert olduğunun kabulü zorunludur.

Onarımı ekonomik olmayan davacı aracının pert total olarak değerlendirilmesi gerekliliği ve pert olmuş araç nedeniyle davacının araç değer kaybı talep edemeyeceği gözetilerek, bu alacak kalemi yönünden davacı talebinin reddi gerekirken kısmen kabulü yönünde hüküm tesis edilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.

3- Davacı vekili, aracın kullanılamadığı süre içinde davacının bir başka araç kiralayarak ulaşım ihtiyacını ve ticari faaliyetini sürdürdüğünden bahisle araçtan mahrumiyet zararının da tahsilini talep etmiştir. Mahkemece, hükme esas alınan makine mühendisi bilirkişisinin 17.03.2014 tarihli ek raporunda, davacı aracındaki hasar onarımının 20 gün süreceği kabul edilerek bu süre üzerinden araç mahrumiyet zararı hesap edilmiştir.

Davacı aracı, ticari kamyonet olup davacının ticari faaliyeti esnasında kullandığı araçtır. Yukarıda (2) numaralı bentte ifade olunan gerekçelerle, davacı aracının onarımının ekonomik olmadığı ve pert kabulünün gerekliliği gözetildiğinde, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki, 20 günlük onarım süresine tekabül eden araç mahrumiyet zararı hesabı yerinde değildir.

Davacı aracının pert kabulünün zorunluluğu karşısında, davacının emsal nitelikte yeni bir araç alması için gereken süre oranında araç mahrumiyet zararı tespit edilmelidir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu yön gözetilmeksizin, aracın onarımı için geçecek süre üzerinden araç mahrumiyet zararı hesabı yapılmıştır ki rapor bu yönüyle hatalıdır.

Bu durumda, davacının kazada ağır hasarlanan ve onarımı ekonomik olmayan aracı yerine, emsal nitelikte yeni bir araç alması için geçecek süre belirlenip, bu süreye tekabül eden araç kiralama bedelinin hesap edilmesi için konusunda uzman bilirkişiden rapor alınması ve davacının araç mahrumiyet zararına hükmedilmesi gerekirken, eksik bilirkişi raporuyla saptanan 20 gün için araç kiralama bedeline hükmedilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı V.. Y.. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) numaralı bentte yazılı nedenlerle, davalı V.. Y.. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu davalı lehine BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı V.. Y..'a geri verilmesine 30/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Akdemir Hukuk Bürosu

Daha detaylı bilgi almak ve hukuki danışmanlık için İstanbul Kartal/Soğanlık'ta bulunan Akdemir Hukuk Bürosu'nu ziyaret edebilir veya 0 505 589 86 36 numaralı telefondan iletişime geçebilirsiniz. Araç Değer Kaybı alanında uzman büromuz, sizlere hukuki destek sağlamaya hazırdır.

Avukat Muhammet Akdemir Kimdir?